Een miskraam of ook wel spontane abortus genoemd is het verliezen van het vruchtje/embryo voor 16 weken zwangerschapsduur.
Het kan ook voorkomen dat het vruchtje al niet meer leefde maar dat de miskraam pas later opgang komt. Dit wordt een missed abortion genoemd.
Oorzaak
Vaak is de oorzaak van een miskraam een aanlegstoornis van het vruchtje, bijvoorbeeld een chromosoom afwijking. Een miskraam kan beschouwd worden als een soort natuurlijke selectie van ongezonde embryo's
Hoe vaak komt het voor?
10 tot 15% van alle zwangerschappen loopt uit op een miskraam en de kans hierop neemt toe naarmate de moeder ouder wordt. De meeste miskramen treden op tussen de 8 en 13 weken zwangerschapsduur. Mogelijk hebben vrouwen die eerder een miskraam hebben gehad een licht verhoogde kans op een miskraam de volgende keer.
Symptomen
Het meest voorkomende teken van een miskraam is vaginaal bloedverlies gepaard gaand met onderbuik- en/of lage rugpijn. Maar deze symptomen willen niet altijd zeggen dat er een miskraam in gang is. Mocht je last hebben van deze verschijnselen neem dan contact op met één van de verloskundigen. Eén van ons zal dan nadere vragen stellen, onderzoek doen of laten verrichten om een diagnose te stellen. Je moet zeker bellen als je overmatig bloedverlies hebt (een vol maandverband), koorts (vanaf 38°) of ongerustheid.
Wat te doen?
Er zijn twee mogelijkheden als een miskraam is vastgesteld:
• afwachten tot de miskraam spontaan doorzet.
• curettage: het weghalen van het zwangerschapsweefsel.
De keuze hangt af van de situatie en is een kwestie van persoonlijke voorkeur. Beide hebben voor - en nadelen. Je bepaalt zelf wat het beste bij je past. Ook is altijd een tussenoplossing mogelijk, zoals een tijdje afwachten, en als het te lang duurt, alsnog een curettage.
Meestal komt een miskraam na het bloedverlies en eventuele buikpijn na een aantal dagen spontaan opgang. Maar dat kan ook langer duren, soms wel tot enkele weken. Als de miskraam spontaan plaatsvindt, drijft de baarmoeder het vruchtje uit door samen te trekken, dit geeft dan ook de buikpijn. Het bloedverlies kan wat toenemen en lijkt op een flinke menstruatie. Als de miskraam volledig achter de rug is, dus als het lichaam de hele zwangerschap heeft afgestoten dan verminderd de buikpijn en wordt het bloedverlies minder. Wel kan je nog een tijdje last hebben van bloedverlies en dat lijkt op de laatste dagen van een menstruatie.
Voordelen van afwachten
De miskraam wordt door het lichaam zelf geregeld en geeft een meer natuurlijk en geleidelijk verloop. Buiten dit kan je de gebeurtenis thuis beleven en ben je in je eigen omgeving als je verdrietig bent. Ook worden eventuele complicaties van een curettage vermeden.
Nadelen van afwachten
Het afwachten kan emotioneel zwaar zijn. Zolang er zwangerschapsweefsel in de baarmoeder aanwezig blijft kunnen zwangerschapsverschijnselen zoals pijnlijke borsten blijven bestaan. Afwachten kan medisch gezien geen kwaad en heeft ook geen gevolgen voor een volgende zwangerschap. Bij ruim bloedverlies, pijn of door een incomplete miskraam kan later alsnog een curettage nodig zijn.
Een ander nadeel is dat zwangerschapverschijnselen blijven bestaan zolang de miskaam nog niet volledig achter de rug is.
Dit is het verwijderen van de zwangerschap door de gynaecoloog met een dun slangetje (zuigcurettage) of met een soort schrapertje (curette) via de vagina. De behandeling duurt ongeveer 15 minuten. Tijdens de behandeling krijg je verdoving. Ook kan een miskraam eventueel worden opgewekt met tabletten.
Voordelen van de curettage
Een voordeel is, is dat er minder onzekerheid is dan bij afwachten. Soms vinden vrouwen het een naar idee om een niet levend vruchtje in hun lichaam te hebben. Een curettage brengt hier dan vlot een eind aan. Toch helpt snel ingrijpen niet voor de verwerking van verdriet.
Nadelen van de curettage
Een curettage is een medische ingreep waarbij complicaties kunnen ontstaan. Een zeldzame maar mogelijke complicatie is het syndroom van Asherman. Hierbij ontstaan verklevingen in de baarmoeder waardoor vruchtbaarheid vermindert. Wel kunnen later de verklevingen door middel van een operatie worden verwijderd.
Het kan voorkomen dat tijdens de curettage de baarmoeder geperforeerd wordt met het slangetje of de curette. Dit hoeft niet heel ernstig te zijn maar soms is het wel nodig om een nacht in het ziekenhuis te blijven en antibiotica te slikken voor alle zekerheid.
Tot slot kan het zijn dat er na de curettage toch nog wat zwangerschapsweefsel is achter gebleven in de baarmoeder. Als het lichaam dit niet zelf kan afvoeren dan moet er nogmaals gecuretteerd worden.
Gedurende één tot twee weken bestaat er meestal nog wat bloedverlies en bruinige afscheiding. Het is verstandig met gemeenschap, zwemmen en in bad gaan te wachten tot het bloedverlies voorbij is in verband met infectiegevaar. Douchen is geen probleem. Als je weer zwanger wilt worden is dit geen probleem ook hoef je geen menstruatie af te wachten.
Neem contact op met één van ons als je na de miskraam overmatig bloedverlies hebt. Hiermee wordt bedoeld langduriger en meer dan een menstruatie. Ook moet je bellen bij koorts (vanaf 38 °) of aanhoudende (krampende) buikpijn.
Kan een miskraam voorkomen worden?
Je kunt er niets aan doen dat er een miskraam plaatsvindt. Voel je dan ook zeker niet schuldig. Wel kan je ervoor zorgen de kans op een miskraam zo klein mogelijk te houden, door geen alcohol te drinken, drug te gebruiken of te roken. Helaas bestaat er geen therapie om een miskraam te voorkomen.
Mocht je meer dan twee keer een miskraam hebben gehad, dan bestaat de mogelijkheid om onderzoek te doen naar de eventuele oorzaak van de miskramen. Houdt hierbij voor ogen dat bij 85% van de paren er geen precieze oorzaak is te noemen. Als je meerdere miskramen in je geschiedenis hebt dan bespreekt de verloskundige dit verder met je.
Sta er bij stil
Het lichamelijk herstel na een miskraam gaat snel. Maar dat wil niet zeggen dat emoties geen rol meer spelen. Een miskraam meemaken is vaak een teleurstellende en nare gebeurtenis omdat er een eind komt aan toekomstplannen. Het is dan ook heel normaal dat je, je hier rot en verdrietig over voelt. Gevoelens van boosheid, onbegrip en leegte kunnen ook een rol spelen. Vaak is het goed om de tijd te nemen deze gebeurtenis te verwerken door er bijvoorbeeld over te praten met je partner, vrienden of familie. Je zult merken dat als je erover spreekt dat meerdere vrouwen in je omgeving ook wel eens te maken hebben gehad met een miskraam. Maar niet iedereen spreekt er over. Bedenk wel dat iedere vrouw en man anders omgaat met verwerking van teleurstellingen en verdriet. Zoek een manier die bij jou past. Mocht je nog iets willen delen, vragen of zorgen hebben dan kan je altijd contact opnemen met één van ons of je behandelend arts.